Ergonomisch Werken
Wat Is Ergonomisch Werken?
Ergonomisch werken houdt in dat de 3 hoofdelementen van ergonomie zo zijn geoptimaliseerd dat werkzaamheden of fysieke inspanning met zo min mogelijk fysieke en mentale belasting op logische manier kan worden uitgevoerd. De 3 punten die wij hierbij bedoelen, en voor elk ergonomisch advies aanstippen, zijn:
Materiaal
Met materiaal worden de fysieke materialen bedoelt die
worden gebruikt om jouw inspanning of werkzaamheden te ondersteunen. Denk in een kantoorsetting aan bijvoorbeeld een ergonomische bureaustoel, verstelbaar bureau, muis & toetsenbord of een ergonomische monitorarm. Maar daarnaast zijn er natuurlijk ook ergonomische producten voor de meer alledaagse taken zoals slapen, tillen, lopen en autorijden. Belangrijk hierbij is om te onthouden dat niemand hetzelfde is. En er dus ook niet altijd een standaardoplossing kan worden bedacht. Daarom is het gebruik van het juiste materiaal met voldoende instelmogelijkheden van cruciaal belang om tot een opstelling of instelling te komen die in jouw situatie het beste de werkzaamheden ondersteunt.
Uiteindelijk vormt het juiste materiaal + de kennis de basis om ook de overige 2 punten te kunnen optimaliseren. En dat is wat wij als RIVO-Ergonomics graag met jullie delen. En dat is waar wij als RIVO-Ergonomics graag een handje helpen.
Interne Factoren
Met de interne factoren worden de factoren bedoelt waar jij zelf invloed op kan uitoefenen of in kan verbeteren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kennis. Wat weet ik over ergonomie? Hoe deel ik mijn pauzes het beste in om productief te blijven? Doe ik zelf wel genoeg mijn best om een goede houding vast te houden? Heb ik slechte gewoontes? Ben ik op dit moment gestresst? Maar hier onder valt ook de kennis van de materialen die worden gebruikt. Hoe stel je een bureaustoel eigenlijk in op jouw lichaam? Welke alternatieven zijn er voor een bureaustoel, bijvoorbeeld de zitbal. En wat is het voordeel hiervan? Aangezien je nu deze tekst aan het lezen ben, kan ik vertellen dat je in ieder geval op de goede weg bent om op de bovenstaande vragen een antwoord te vinden!
Maar naast kennis speelt ook de intrinsieke motivatie een rol. Uiteindelijk moet je het met de aangeboden materialen en kennis zelf gaan uitvoeren. De materialen helpen je hierbij, maar zullen nooit al het werk wegnemen. Als ‘een zak aardappels’ in een stoel zakken zal geen enkele ergonomisch bureaustoel kunnen ondersteun of corrigeren. Dit kan alleen jij met de juiste kennis hoe je dan wel moet zitten.
Externe Factoren
Als laatste is het altijd belangrijk om eens kritisch om je heen te kijken vanuit jouw werkplek en te observeren wat er allemaal om je heen gebeurt, en wat er te zien en horen is. Bij het ergonomisch werken aan een bureau is het belangrijk om jezelf de vraag te stellen; ‘Wat zijn elementen die buiten jou om plaatsvinden, maar die mogelijk wel kunnen worden geoptimaliseerd?’ Denk bijvoorbeeld eens aan de opstelling van je bureau. Staat deze haaks op een raam? Of zit je met de rug naar het raam, wat een hinderende reflectie op het beeldscherm kan opleveren? Zijn lichten op het kantoor indirect, dus met een kap ervoor of via de muur weerkaatsend? Of schijnen deze rechtstreeks vanaf de lamp in je ogen? Ligt alles op het bureau op een logisch plek zodat je niet continue hoeft te bewegen en draaien met het hoofd? Ligt alles binnen handbereik wat je nodig hebt zonder ver te hoeven reiken? Kleine elementen die een groot verschil kunnen maken
Dynamisch En Statisch Ergonomisch Werken
Bij RIVO Ergonomics streven we naast een ergonomische houding ook naar een dynamische werkplek waarbij statisch en dynamisch werken kan worden afgewisseld. Bij dynamische werken wil je vooral bereiken dat het lichaam onbewust wordt uitgedaagd juist zichzelf te ondersteunen. Hierbij wil je dus eigenlijk niet te veel steun van materiaal hebben, maar juist dat het materiaal het lichaam licht uitdaagt en onbewust traint om een sterkere en betere basishouding te ontwikkelen. Een iets andere benadering dus dan het perfect afstellen van materiaal om jou lichaam te ondersteunen. Een ergonomische zitbal is bijvoorbeeld zo een voorbeeld van dynamisch werken. Een ergonomische zitbal zoals onze DynaBal geeft een lichte mate van instabiliteit en heeft daarnaast geen rugleuning. Dit verplicht de gebruiker om zijn balans te behouden tijdens het werken waardoor de kleine houdingsspiertjes continue micro-contracties maken en worden getraind. Dit klinkt misschien vermoeiend, maar met de juiste opbouw zou dit onbewust en zonder moeite moeten gaan. Uiteindelijk heeft dit op de lange termijn een gigantische invloed op de houding en de actieve staat en concentratie van lichaam en geest.
Een soortgelijk effect is te bereiken met de dynamische stand van de rugleuning op een ergonomische bureaustoel. Al onze ergonomische bureaustoelen hebben een stand waarbij je de rugleuning in een “losse” positie kunt zetten. De rugleuning beweegt dan mee met jouw voorwaartse en achterwaartse bewegingen. De weerstand waarmee de leuning in jouw rug duwt, en dus ondersteunt, kan worden ingesteld met een draaiknop of hendel. Zo kun je jezelf steeds verder uitdagen door minder weerstand op de rugleuning te zetten waardoor je zelf steeds meer van je eigen lichaam moet vragen.
Belangrijk is om te onthouden dat er altijd een wisselwerking moet zijn tussen Dynamisch en Statisch werken. Het is bijvoorbeeld geen goed idee om direct 8 uur lang op een zitbal te gaan zitten. Vaak wissel je dit af met een bureaustoel. Naarmate je de zitbal langer gebruikt kan je de interval steeds groter maken totdat je uiteindelijk een hele dag op de zitbal kan zitten zonder vermoeid te raken.
Het Belang Van Ergonomisch Werken
Ergonomisch werken zorgt ervoor dat de kans op gezondheidsklachten zo klein mogelijk wordt en jouw taken zo productief en effectief mogelijk uitvoert. Uiteindelijk vertaalt dit zich in minder gezondheidsklachten, minder ziekteverzuim en een betere en productievere werksfeer. Investeren in materiaal en kennis van ergonomie is dan ook op de lange termijn altijd een juiste keuze. Vaak wordt er op kantoren wel al rekening mee gehouden, maar voldoen de thuiswerkplekken helaas bij lange na niet. Vaak als gevolg van een gebrek aan kennis en bewustwording van het belang van ergonomie. Gelukkig zien we sinds de covid epidemie een trend omstaan van thuiswerkers die zich steeds beter laten informeren op het gebied van materiaal en kennis.
Typische Ergonomische Klachten
Er zijn een aantal klachten die in veel gevallen kunnen worden gewijd aan een minder goed ingerichte ergonomische werkplek. Herken je jezelf in deze klachten? Schroom niet om eens contact met onze fysiotherapeuten op te nemen om te kijken of we dit samen met jou kunnen verhelpen.
Pijnklachten
Lage rugklachten, schouderklachten, nekklachten, hoofdpijnklachten, zit pijn en spataderen zijn de meest voorkomende klachten die door een verkeerd ingerichte werkplek kunnen ontstaan of verergeren. De belangrijkste oorzaken van deze klachten zijn dat het materiaal het lichaam niet de juiste steun biedt op de juiste plekken, mogelijk door een gebrek aan kennis van het materiaal. Daarnaast komen dit soort klachten ook voor als gevolg van het beknellen van de bloedvaten of zenuwen. Dit gebeurt meestal in de knieholten en bovenbenen door het verkeerd afstellen van een stoel, of rond de nek en schouders door een stijve en krampachtige houding aan te nemen door een werkplek die niet logisch of effectief is ingericht.
Fysieke of mentale vermoeidheid
Als het veel moeite kost voor het lichaam om een bepaalde houding vast te houden, doordat bijvoorbeeld het materiaal niet juist is afgesteld, zal het lichaam snel verkrampen. Dit gebeurt dan vooral rond de schouders en de nek. Het kan dan ook geen kwaad om als collega’s onder elkaar te kijken hoe iemand achter zijn bureau zit tijdens werkzaamheden op het moment dat deze collega het niet doorheeft. Tijdens werkzaamheden schieten mensen vaak namelijk bewust weer in oude/slechte gewoontes. Dit soort gewoontes kun je er echter uit “trainen” door de juiste materialen te gebruiken. Een goed afgestelde ergonomische bureaustoel dwingt je bijvoorbeeld in een goede houding. Zodra je deze houding verslapt, zit de stoel niet meer lekker. Daarnaast kan een te laag afgestelde monitor bijvoorbeeld ook automatisch een ineengedoken houding opleveren. Dit zorgt ook weer voor verkrampte spieren, waardoor het lichaam veel meer energie moet gebruiken waardoor je productiviteits levels veel sneller achteruitgaan. Daarnaast zul je na een werkdag ook een stuk vermoeider thuiskomen.
Inhoudsopgave
Vragen over dit artikel?
Onze fysiotherapeuten staan voor je klaar!