Ergonomische zitbal
Je hebt er vast weleens eentje gezien. Zo’n grote zitbal op de werkplek van een collega waar je normaal een bureaustoel zou aantreffen. Het eerste dat je je dan meestal afvraagt is of zo’n ding wel fijn is om de hele dag op te werken. Of waarom ze zo’n zitbal zouden gebruiken in plaats van een bureaustoel. In dit artikel gaan we in op de voordelen van een ergonomische zitbal en hoe je deze het beste kunt gebruiken.
Wat is een ergonomische zitbal?
Een ergonomische zitbal is een gymbal of yogabal die met wat aanpassingen geschikt(er) is gemaakt om te gebruiken als ergonomisch zitmeubilair.
In principe kun je natuurlijk gewoon een reguliere gym/yoga bal gebruiken om op te gaan zitten. Maar vaak zijn deze gemaakt van rubber of PVC. Dit zorgt voor vervelende en afleidende geluiden zodra je hier op gaat zitten en wat beweegt. Daarnaast zit dit materiaal niet erg comfortabel en zien de drukke en felle kleuren van een yoga- of gymbal er toch wat vreemd uit in een kantoor of werkplek waar je graag rust wilt uitstralen. Allemaal elementen die niet erg bevorderlijk zijn voor de rust, concentratie en productiviteit. Integendeel.
eigen ontwerp: Rivo Dynabal
Bij RIVO Ergonomics hebben we dan ook een zitbal ontworpen met als doel om deze problemen op te lossen. Om zo een geschikte bal te ontwikkelen waar je in alle rust op kan zitten en werken. Met natuurlijk het behoud van de positieve effecten die het zitten op een bal met zich meebrengt. Namelijk: het activeren van het lichaam door een meer dynamische houding, onbewust trainen van de kleine houdingsspieren, houdingsbesef creëren en uiteindelijk de productiviteit verhogen.
Dit hebben we gedaan door een fijne, zachte en duurzame stof om de bal heen te maken. Voor de extra veiligheid zijn er aan de onderkant en bovenkant dikkere ronde randen aangebracht die wegrollen voorkomt. Ook is er een anti-slip stof op de onderkant aangebracht zodat de bal op alle vloeren, glad of stroef, kan worden gebruikt. Daarnaast is er een handig handvat op de bal gemaakt om de bal gemakkelijk te verplaatsen. Voor de kleur is een neutrale antraciet/donkergrijze kleur gebruikt zodat de bal in elk interieur past en er stijlvol uitziet
Wat doet een ergonomische zitbal?
De mensen die al een zitbal gebruiken claimen meestal dat ze hier nog geen dag spijt van hebben gehad. Dat komt bijvoorbeeld omdat ze sindsdien minder of zelfs helemaal rugklachten meer hebben. Maar wat doet een ergonomische zitbal nu echt? Wat zijn de onderliggende processen en wat kan het voor jou betekenen?
Het activeren van het lichaam en het voorkomen van dips
Wanneer je op een instabiel object zit zal het lichaam continue kleine microcorrecties moeten uitvoeren.
Dit zorgt er voor dat je lichaam altijd in een actieve staat zal blijven en zul je minder snel gaan “hangen” omdat dit simpelweg niet kan.
Hierdoor voorkom je dips en blijft je staat van bewustzijn een stuk hoger.
Trainen van de kleinere houdingsspieren door microcorrecties
De belangrijkste spiergroep voor bewegingen in de rug is de m. Erector Spinae. Dit is een verzameling van 3 langwerpige spieren lopend vanaf het staartbeen en de heup tot onder het hoofd. Deze spieren zijn verantwoordelijk voor het op strekken van de romp. Als iemand kampt met overbelasting door langdurig zitten, en pijn ontwikkeld in de rug, zie je bijna altijd dat deze spiergroepen verhard zijn en op spanning staan.
Deze spieren zijn erg sterk en kunnen gemakkelijk jouw romp, die tientallen kilo’s weegt, naar een door jou gewenste positie brengen. Dit is dan ook waarvoor deze spieren zijn gemaakt, voor de “grote bewegingen”. Zodra het lichaam eenmaal in de door jou gewilde positie staat, wordt het overgenomen door de kleinere spiertjes die tussen elke wervel lopen. Deze zijn verantwoordelijk om een positie “vast te kunnen houden” en voeren continue microcorrecties uit om met zo min mogelijk effort jouw rug rechtop te houden. Deze spieren kun je vrijwel niet bewust aanspreken, en zullen automatisch door het lichaam worden gebruikt. Je kunt je dan ook voorstellen bij een passieve zithouding, waarbij iemand “in zijn stoel hangt”, deze spieren totaal niet gebruikt worden. Hierdoor moeten de grotere spieren, die hier niet voor gemaakt zijn, deze taak overnemen. Echter gebruiken deze spieren door hun grootte enorm veel energie, en zijn deze totaal niet efficient om kleine bewegingen uit te voeren. Waardoor overbelasting ontstaat. .
Een goede bureaustoel zorgt al voor een actievere houding waarbij er effectief gebruik wordt gemaakt van deze kleinere houdingsspiertjes in combinatie met de steun die een stoel bied. Bij een zitbal gaat dit echter nog een stapje verder. Bij het zitten op een zitbal, worden deze spiertjes continue aangesproken. Perfect voor het trainen en sterker maken van deze spieren. Hou er echter wel rekening mee dat je dit moet opbouwen. Maar als dit goed gebeurd, zul je er op de lange termijn in alles wat je doet profijt van hebben. Activiteiten zoals staan, lopen, zitten of hardlopen kun je veel langer volhouden en je zult merken dat je een veel actiever en energieker gevoel krijg
Houdingsbesef creëren
De bal geeft continue feedback aan het lichaam over je zithouding. Als jij in een correcte houding op de bal zit, zal je merken dat het ook een stuk minder moeite kost dan wanneer je deze houding loslaat. Als je verslapt zal de bal instabieler aan voelen, en zal je een stuk minder comfortabel zitten. Zo wordt je er altijd op geattendeerd wanneer je verslapt, en weer even de aandacht moet richting op het verbeteren van je houding.
verhoogde Productiviteit en concentratie
Omdat het lichaam continue bezig is, zal deze veel lastiger in een dip terecht komen. Je onderbewustzijn wordt continue aangesproken voor correcties, waardoor het zenuwstelsel continue bezig is met kleine correcties sturen naar de spiertjes. Door deze verhoogde activiteit van het zenuwstelsel zal ook het bewustzijn sterk worden verbeterd waardoor je productiever en geconcentreerder te werk kan gaan.
Hoe gebruik je een ergonomische zitbal?
Aan elk product zitten voor- en nadelen. Zo ook bij de zitbal. Het ligt er natuurlijk ook aan voor welk doeleind je de bal wilt gaan gebruiken. Maar in elke setting is er eigenlijk wel een functie voor de zitbal te vinden. Het is alleen wel van belang om de zitbal op de juiste manier te gebruiken. Want onjuist gebruik kan juist een averechts en ongewenst effect hebben.
Om optimaal gebruik te maken van de positieve effecten van een zitbal raden wij het volgende aan:
Kies de juiste maat
Om dit te bepalen zou de hoek in de knieën tussen de 80 en 110 graden moeten zijn wanneer de voeten plat op de grond staan onder het kniegewricht. De volgende maattabel hebben we gemaakt om hierbij te helpen, en in 90% van de gevallen zorgt dit voor de juiste maat zitbal:
▶ 150-170 cm – Zitbal Ø 55 cm
▶ 165-190 cm – Zitbal Ø 65 cm
▶ 185-210 cm – Zitbal Ø 75 cm
Een verkeerde maat kan er voor zorgen dat de benen zullen worden afgekneld, er teveel instabiliteit ontstaan of dat je te veel kracht moet gebruiken om te blijven zitten.
begin met een harde bal
Om te bepalen wat voor jou de beste hardheid is moet je altijd zelf even experimenteren. Heb je vaak last van rugklachten? Dan adviseren we om de bal eerst een periode zo hard mogelijk te laten en pas later wat meer instabiliteit te creëren door wat lucht uit de bal te laten lopen. Maar dit zul je zelf moeten ervaren. We raden echter aan om de eerste 2 weken met een zo hard mogelijke bal te beginnen.
Neem elk uur een korte pauze
De microbewegingen die continue plaatsvinden zullen de kleine houdingsspieren vermoeien. Het is van belang om na een uur even op te staan om het over te laten nemen door de grote houdingsspieren, zodat de wat kleinere correctiespieren even de nodige rust kunnen krijgen. Loop even naar de koffie-automaat voor een bakje koffie, voer dat telefoongesprekje lopend, neem even een frisse neus. Ook in productief opzicht is het een enorme boost om elk uur even een paar minuten je aandacht te verleggen naar iets anders en je lichaam en geest te activeren. Om daarna weer fris verder te gaan met je huidige taak.
Zorg dat de rest van de werkplek ook goed is afgesteld
Een te hoog bureau zorgt er bijvoorbeeld voor dat je de schouders te ver optrekt, wat ook weer spanning en pijnklachten kan opleveren. Benieuwd naar de perfecte afstelling voor je werkplek? Klik hier om naar ons artikel te gaan over het afstellen van je werkplek.